
Thành hoàng hoặc Thần hoàng, Thần Thành hoàng, là vị thần được tôn thờ chủ yếu vô đình thôn nước ta. Vị thần này dù là hay là không với chúng ta thương hiệu & lai lịch, cho dù xuất thân thiết ngẫu nhiên kể từ giai tầng này, thì cũng chính là ngôi nhà tể bên trên cõi thiêng liêng của thôn và đều mang tính chất hóa học cộng đồng là hộ quốc tỳ dân (hộ nước hùn dân) ở ngay lập tức địa hạt cơ.
Tên gọi[sửa | sửa mã nguồn]

Thành hoàng khởi nguồn từ chữ Hán: Thành 城 là loại trở thành hoặc tòa trở thành, hoàng 隍 là loại hào xung quanh loại thành; và Khi ghép chung quy trở thành một kể từ dùng để làm chỉ vị thần coi lưu giữ, bảo trợ mang đến loại trở thành.[1] Thành hoàng là 城隍, Thần hoàng là 神 隍, Thần Thành hoàng là 神城隍.[cần dẫn nguồn] cũng có thể hiểu vị Thần Thành Hoàng là vị ngôi nhà thần nhìn coi, vận hành loại tòa trở thành cơ, ví như 1 vị Thành Chủ, hoặc Quận Vương thời xưa.
Nhà văn Sơn Nam cho thấy thêm thêm: Ông thần ở đình thôn gọi là thần Thành hoàng, thống trị điểm vô khuông trở thành. Thoạt tiên là thần ngự trị điểm thị tứ, sau vận dụng (cả) điểm thôn thôn, (vì) vẫn đang còn điếm canh sắp xếp xung quanh...
Cũng theo đuổi Sơn Nam, thần Thành hoàng, theo đuổi thông thường, thờ thần nam nhi, vì như thế khí Dương rước sức khỏe mang đến muôn loại, muôn vật.[2] Và gọi ông Thần hoàng là sai nghĩa, vì như thế cái thương hiệu này đơn giản loại ngờ lễ đốt tờ giấy tờ vàng, tức bạn dạng sao sắc phong tự ngôi nhà vua tặng mang đến phụ vương u, các cụ đang được tắt hơi của quan liêu chức thời thượng thời phong kiến; và tục này ở vô Nam Sở ko có[3].
Bởi vậy, Khi trích lại đoạn ghi chép về tục "thờ thần" ở vô sách nước ta phong tục của Phan Kế Bính, ngôi nhà văn Sơn Nam đang được sửa kể từ "Thần hoàng" rời khỏi "Thành hoàng"[4] cốt nhằm người phát âm không thể nhầm lẫn thân thiết nhì loại. Tuy nhiên, xét vô sách Việt Nam phong tục, lễ Thần hoàng được xếp vô mục Phong tục vô gia tộc; còn việc thờ phụng Thành hoàng được xếp vô mục Phong tục hương thơm đảng, thì rõ ràng là người sáng tác sách đang được chỉ ra rằng này là nhì loại không giống nhau.
Điểm xứng đáng lưu ý không giống nữa, vì như thế là vùng khu đất mới mẻ, nên ở Nam Sở nhiều đình thôn, thần chỉ mang tên là Bản cảnh Thành hoàng hoặc Thành hoàng Bản cảnh (神隍本境). Theo sách Minh Mạng chủ yếu yếu, quyển loại 12, năm Minh Mạng loại trăng tròn (1839), thì ngôi nhà vua đang được chuẩn chỉnh nó điều tâu của Sở Lễ van hạ mệnh lệnh cho những địa hạt lập tăng thần vị Bản cảnh. Đây là chuyên dụng cho mới mẻ, trước khi ko thịnh hành. Lê Phục Thiện, người dịch sách bên trên chú giải: Thành hoàng là vị thần coi một điểm này. Bản cảnh là cõi khu đất điểm bản thân được thờ. Nhà văn Sơn Nam cho thấy thêm vì chưng đấy là dạng viên chức được vua ủy quyền trừu tượng, vô thật nhiều tình huống, ko nên là nhân loại lịch sử hào hùng vì chưng xương vì chưng thịt. Do vậy, đa số không tồn tại tượng tuy nhiên chỉ thờ một chữ "thần" (神) và thông thường cũng chỉ mất mỹ hiệu chung quy là "Quảng hậu, cương trực, đôn ngưng" (tức rộng thoải mái, thật thà, tích tụ)[5].
Nguồn gốc[sửa | sửa mã nguồn]

Sách Việt Nam phong tục chép:
- Xét về loại tục thờ Thần hoàng (hiểu là thần Thành hoàng) này từ xưa đời Tam Quốc (Trung Quốc) quay trở lại trước vẫn đang được với, tuy nhiên thời trước thì ngôi nhà vua nhân với việc cầu hòn đảo gì mới mẻ thiết đàn cúng tế tuy nhiên thôi. Đến đời ngôi nhà Đường, Lý Đức Dụ thực hiện tướng mạo, mới mẻ chính thức lập miếu Thần hoàng ở Thành Đô; tiếp theo ngôi nhà Tống, ngôi nhà Minh, thiên hạ đâu đâu cũng có thể có lập miếu thờ.
- Nước tớ thuở bấy giờ đang được khi nội nằm trong, tục Tàu truyền lịch sự cho tới mặt mày này, tiếp theo Đinh, Lê thì việc thờ quỷ thần đang được phổ biến rồi.
- Nhưng cứ xét loại ngôi nhà ý trước khi, thì từng phương với danh nện (ngọn núi với tiếng), đại xuyên (sông lớn); triều đình lập miếu thờ thần nện xuyên (núi sông) ấy nhằm thực hiện ngôi nhà tể (người đứng đầu) mang đến việc giá buốt tí một phương thôi. Kế sau, triều đình tinh anh biểu (làm đã cho chúng ta biết rõ ràng công trạng, tiết tháo) những bậc trung thần nghĩa sĩ và những người dân với lao động với nước, thì cũng lập thông thường mang đến dân xã ở ngay sát đâu thờ đấy. Từ cơ dân gian ngoan chuyến lần học theo nhau, nơi nào cũng nên thờ một vị nhằm thực hiện ngôi nhà tể vô thôn bản thân... Dân tớ tin tưởng rằng: "Đất với Thổ công, sông với Hà bá; cảnh thổ này nên với Thần hoàng ấy; vậy nên thờ phụng nhằm thần cỗ vũ mang đến dân", vì vậy thường ngày việc thờ thần một thịnh...[6]
Còn ở vô văn học tập Việt, theo đuổi những ngôi nhà nghiên cứu và phân tích, thì việc thờ Thần hoàng được kể chuyến trước tiên ở bài bác Chuyện thần Tô Lịch vô sách Việt năng lượng điện u linh[7]:
Xem thêm: diệu nhi anh tú là ai
- Thời Đường Mục Tông, niên hiệu Trường Khánh thứ hai (năm 822) thương hiệu Đô hộ Lý Nguyên Hỷ (hoặc Gia) thấy ngoài cửa ngõ bắc trở thành Long Biên với cùng 1 làn nước chảy ngược tuy nhiên vị trí khách quan, mới mẻ dò la từng, chọn 1 điểm cao ráo chất lượng, để sở hữu dời phủ lỵ cho tới cơ... Nhân cơ hội ấy, nó mới mẻ làm thịt trâu bịa đặt rượu, mời mọc từng những vị kỳ lão hương thơm thôn cho tới người sử dụng và thuật rõ ràng là ham muốn tâu vua Tàu van phụng Vương (ý nói đến việc thần sông Tô Lịch) thực hiện Thành Hoàng. Trên bên dưới đều đồng lòng... Đến Khi Cao Biền che đậy trở thành Đại La, nghe đầy đủ sự linh dị, thì ngay lập tức rinh lễ năng lượng điện tế, dưng mang đến hiệu là Đô Phủ Thành Hoàng Thần Quân. Đời Lý Thái Tổ khi dời đô, thông thường mơ thấy một cụ đầu bạc, phảng phất trước bệ dragon... (Sau Khi căn vặn rõ ràng lai lịch) ngôi nhà vua ngay lập tức khiến cho quan liêu Thái Chúc (chức quan liêu áy náy việc cầu hòn đảo phúc lành) fake rượu trà cho tới tế, phong thực hiện Quốc Đô Thăng Long Thành Hoàng Đại Vương. Dân cư (đến) cầu hòn đảo hoặc thề nguyền nguyền điều chi, thì ngay lập tức họa phúc linh ứng ngay lập tức...[8]
Các loại hạng[sửa | sửa mã nguồn]
Cũng theo đuổi sách Việt Nam phong tục, thì từng thôn phụng sự một vị Thần hoàng; với thôn thờ nhì tía vị, với thôn thờ dăm bảy vị, gọi cộng đồng là Phúc Thần.
Phúc Thần với tía hạng:
- Thượng đẳng thần là những thần danh nện Đại xuyên, và những bậc cục cưng như Tản viên Sơn thánh, Cao nện, Quý Minh Đổng thiên vương[9], Sóc thiên vương vãi, Chử đồng tử[10], Liễu Hạnh công chúa... Các vị ấy với sự tích linh dị, tuy nhiên ko rõ ràng tung tích ẩn hiện tại thế này, cho nên vì thế gọi là Thiên thần. Thứ nữa là những vị nhân thần như: Triệu Quang Phục, Tô Hiến Thành, Trần Hưng Đạo... Các vị này Khi sinh chi phí với đại lao động với dân với nước; khi mất mặt chuồn, hoặc vì chưng ngôi nhà vua tinh anh biểu công trạng tuy nhiên lập thông thường thờ hoặc vì chưng lòng dân lưu giữ công đức tuy nhiên thờ. Các bực ấy đều sở hữu sự tích công trạng hiển hách và chúng ta thương hiệu rõ nét, lịch triều với mỹ tự động bao phong thực hiện Thượng đẳng thần. Cũng với vị là nhân thần tuy nhiên lại ko được nhắc cho tới nhiều vô chủ yếu sử tuy nhiên được nhắc cho tới nhiều vô dã sử và truyền thuyết như Đức thánh Tam Giang.
- Trung đẳng thần là những vị thần dân thôn thờ đang được lâu, với chúng ta thương hiệu tuy nhiên ko rõ ràng công trạng; hoặc là với quan liêu tước đoạt tuy nhiên ko rõ ràng chúng ta thương hiệu, hoặc là những thần với chút linh bài, cho tới Khi ngôi nhà vua sai tinh anh kỳ hòn đảo võ, cũng có thể có ứng nghiệm thì triều đình cũng liệt vô tự động điển, tuy nhiên phong thực hiện Trung đẳng thần. Có những trung đẳng thần được thờ đặc biệt thịnh hành như bằng hữu Cao Lịch, Cao Khiển là tướng mạo ngôi nhà Đinh, nằm trong tướng mạo của Đinh Điền. Tại những thông thường thờ vùng Tỉnh Ninh Bình thì Cao Lịch được sắc phong Lịch Lộ Đại vương vãi trung đẳng thần, Cao Khiển được phong Hành Khiển Đại vương vãi trung đẳng thần.
- Hạ đẳng thần tự dân xã thờ phụng, tuy nhiên ko rõ ràng sự tích rời khỏi làm thế nào, tuy nhiên cũng thuộc sở hữu bực chủ yếu thần, thì triều đình cũng theo đuổi lòng dân tuy nhiên phong mang đến thực hiện Hạ đẳng thần.
Ngoài tía bực thần ấy, còn nhiều điểm thờ bậy bạ, như: thần chào bán heo, thần con trẻ con cái, thần ăn van, thần bị tiêu diệt nghẹn, thần lặn dâm, thần rắn, thần rết, ... Các hạng ấy gọi là lặn thần, yêu thương thần, ti tiện thần vì như thế dân tin tưởng bậy tuy nhiên thờ chớ ko được vô tự động điển, không tồn tại phong tặng gì...[11] Riêng ở đồng vì chưng sông Cửu Long, theo đuổi Sơn Nam thì những hạng lặn thần tuyệt nhiên không tồn tại, họa chăng đơn giản vài ba am miếu dựng lên điểm với người bị tiêu diệt oan ức vì như thế tai nạn thương tâm xe pháo, đắm thuyền, hùm tha bổng sấu bắt; cúng sơ sài, ko tế lễ.
Các vị thần phổ biến[sửa | sửa mã nguồn]
- Thần Núi: Tản Viên, Cao Sơn, Quý Minh
- Thần Sông: Lạc Long Quân, Linh Lang, Đông Hải Đại vương vãi, Tam Giang Đại thánh, Tô Lịch Giang thần, Thủy tì Đại vương
- Thần Đất: Hậu Thổ Phu nhân, thần Bản Cảnh
- Nhân Thần (Thần Người): Vua Hùng, Lữ Gia, Hai Bà Trưng, Lý Nam Đế, Triệu Quang Phục, Đinh Tiên Hoàng, Lê Hoàn, Đông Hải Đại Vương, Nguyễn Minh Không, Trần Hưng Đạo, Lý Nhật Quang, Phạm Ngũ Lão
Nơi thờ phụng[sửa | sửa mã nguồn]

Theo ngôi nhà học tập fake Nguyễn Văn Tố, thì khởi điểm đình đơn giản cơ ngơi nhằm dân thôn họp hành, là điểm dành riêng nhằm treo những sắc mệnh lệnh và huấn dụ trong phòng vua. Để thờ phụng Thần hoàng, nhiều thôn lập miếu thờ. Rồi theo đuổi lệ ngày sóc (mùng 1) và ngày vọng (ngày rằm) dân thôn cho tới miếu nhằm thực hiện lễ Vấn (theo nghĩa kính viếng). Miếu này hay còn gọi là "nghè", điểm giữ gìn sắc thần. Ngày tế lễ, dân thôn rước sắc thần kể từ miếu cho tới đình nhằm cử hành việc tế lễ, tiếp sau đó fake quay trở lại miếu. Để đơn giản và giản dị hóa, sau nhiều thôn chỉ xây một chiếc đình rộng lớn, phía ngoài thực hiện điểm họp hành (đình), phía vô là miếu...[12]
Vai trò và ý nghĩa[sửa | sửa mã nguồn]
Một số người sáng tác nhận định rằng, vô quy trình trở nên tân tiến văn hóa truyền thống thì những vị vua Hùng đó là những vị trở thành hoàng được thần thánh hóa theo đuổi khẩu lệnh của triều đình và tạo hình một cơ hội dân dã bắt mối cung cấp kể từ phong tục thờ cúng tổ tiên lâu đời[13]. Thần Thành hoàng dù là hay là không với chúng ta thương hiệu, lai lịch và cho dù xuất thân thiết ngẫu nhiên kể từ giai tầng này, thì cũng chính là cửa hàng bên trên cõi thiêng liêng của thôn và đều mang tính chất hóa học cộng đồng là hộ quốc tý dân (hộ nước hùn dân) ở ngay lập tức địa hạt cơ. Vai trò bên trên của thần còn tồn tại chân thành và ý nghĩa hơn thế nữa, nhất là so với những người dân kể từ miền ngoài vô khai khẩn vùng khu đất phí phạm Nam Sở, vì như thế lẽ chúng ta đang được gặp gỡ rất nhiều trở ngại tự thiên tai địch họa, tự thú dữ hoành hành. Điều cơ với nghĩa, thần Thành hoàng đang trở thành một hình tượng tâm linh; vì chưng theo đuổi chúng ta, chỉ mất thần mới mẻ hoàn toàn có thể hỗ trợ cho mưa thuận dông hòa, mùa màng tươi tắn tốt; hỗ trợ cho cuộc sống đời thường của mình ngày 1 tăng ổn định toan, phát đạt.
Hiểu được yêu cầu linh tính của những người dân, thêm vào đó ý ham muốn tạo ra lập một thiết chế văn hóa truyền thống - tín ngưỡng chủ yếu thống của vương vãi triều, nhằm nhằm mục đích xóa khỏi dần dần tầm tác động của những triều đại trước; nên bên dưới thời những vua đầu ngôi nhà Nguyễn, cứ tía năm xét ban sắc phong thần một chuyến. Chỉ riêng rẽ năm 1852, có lẽ rằng dự báo thời nguy kịch của non sông trước thực dân Pháp, cho nên vì thế vua Tự Đức đang được sai cấp cho hàng loạt 13.069 sắc phong mang đến toàn nước (nhiều nhất là ở Nam Bộ), cùng theo với việc "Quốc điển hóa" sự thờ phụng; cũng đó là nhằm nhanh gọn đạt được mục tiêu bên trên.[14]
Xem thêm: miku là ai
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Đình làng
- Đình thôn Nam Bộ
- Lễ Kỳ yên
- Lễ Xây chầu
- Hát chầu
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Theo Thờ Thần hoàng - hình tượng linh tính của dân cày An Giang, tr. 46.
- ^ Theo Sơn Nam, Nói về miền Nam [1] Lưu trữ 2009-09-02 bên trên Wayback Machine.
- ^ Sơn Nam, Đình miếu & tiệc tùng dân gian (tr. 19). Đào Duy Anh gọi tục này là Phần hoàng (Việt Nam văn hóa truyền thống sử cương. Nhà xuất bạn dạng Bốn Phương, TP Sài Gòn, 1961, tr. 201).
- ^ Xem Sơn Nam, Thuần phong mỹ tục Việt Nam(tr. 317).
- ^ Theo Đình miếu & tiệc tùng dân gian (tr. 21, 47, 49, 75) và Kiến thức đáp ứng thuyết minh du lịch (tr. 354.) Thần Thành hoàng ở những tỉnh phía Nam, đa số không tồn tại tượng thờ, trừ một vài ba đình như Đình Tân Lân ở Biên Hòa với tượng Đô đốc Trần Thượng Xuyên, Đình Châu Phú ở Châu Đốc với tượng Thống suất Nguyễn Hữu Cảnh...
- ^ Việt Nam phong tục, sách đang được dẫn, tr.78-79. Những chữ vô ngoặc tự người biên soạn chua tăng.
- ^ Nhiều ngôi nhà nghiên cứu và phân tích văn học tập nhận định rằng người sáng tác của Việt năng lượng điện u linh là Lý Tế Xuyên, trần thế ngôi nhà Trần. Ông biên soạn sách này vô năm 1329 (Việt năng lượng điện u linh, tr. 6. và Từ điển văn học (bộ mới), Nhà xuất bạn dạng Thế giới, 2004, tr. 1994.
- ^ Việt năng lượng điện u linh, tr. 104-105.
- ^ Đông Thiên vương vãi là Trì quốc thiên (持國天, tụt xuống. dhṛtarāṣṭra) với thân thiết White, tay cố gắng đàn, giờ đàn tiếp tục thực hiện tiềm thức nhân loại trở thành thanh tịnh.
- ^ Chưa tra được. Không biết Phan Kế Bính với nên ham muốn nói đến việc Chử Đồng Tử hay là không.
- ^ Việt Nam phong tục, tr. 75-75.
- ^ Tạp chí Tri Tân số 137 rời khỏi ngày 6 tháng bốn năm 1944. Dẫn lại theo đuổi Sơn Nam, Đình miếu & tiệc tùng dân gian, tr. 18.
- ^ Nguyen, Dieu Thi. "A mythographical journey to lớn modernity: The textual and symbolic transformations of the Hùng Kings founding myths." Journal of Vietnamese Studies, Vol. 7, No. 2 (Summer 2012): 87-130, trang 326
- ^ Lược theo đuổi Văn hóa & tín ngưỡng Nam Bộ vô sách Hành hương thơm khu đất phương Nam, tr. 27.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Sơn Nam, Đình miếu & tiệc tùng dân gian, Nhà xuất bạn dạng TP. Sài Gòn, 1992.
- Sơn Nam, Thuần phong mỹ tục Việt Nam (sách in chung), Nhà xuất bạn dạng Trẻ, 2005.
- Phan Kế Bính, Việt Nam phong tục, Nhà xuất bạn dạng TP. Sài Gòn in lại năm 1990.
- Kiến thức đáp ứng thuyết minh du lịch (giáo trình mang đến ngành phượt, sách tự nhiều người soạn), Nhà xuất bạn dạng TP. Sài Gòn, 1995.
- Nguyễn Đăng Duy, Văn hóa linh tính Nam Bộ, Nhà xuất bạn dạng thủ đô hà nội, 1997.
- Hành hương thơm khu đất phương Nam, Huỳnh Ngọc Trảng ngôi nhà biên, Nhà xuất bạn dạng TP. Sài Gòn, 2002.
- Võ Thành Phương, Thờ Thần Hoàng - hình tượng linh tính của dân cày An Giang, tập san Thất Sơn số 57, 2000.
- Lý Tế Xuyên, Việt năng lượng điện u linh, Ngọc Hồ dịch, Nhà xuất bạn dạng Cửu Long, 1992.
Bình luận